ĐÁ MỸ NGHỆ ANH QUÂN NINH BÌNH trân trọng giới thiệu tới Quý khách hàng và độc giả về Kiến trúc Nhà thờ họ – Cột đá, Bậc thềm đá, Chân cột đá, Chiếu đá, Đá lát nền, Cuốn thư đá, Lư hương đá, Lan can đá, … trong kiến trúc Nhà thờ họ và những công trình, hạng mục Đá mỹ nghệ chúng tôi đã thi công, xây dựng và lắp đặt cho các nhà thờ họ/nhà thờ tổ, Từ đường, Bảo điện, Điện thờ cũng như các công trình tương tự như Đình Làng, Chùa, Khu di tích lịch sử, Công trình tâm linh,…
KIẾN TRÚC NHÀ THỜ TỔ/TỪ ĐƯỜNG
Nhà thờ họ kiến trúc nhà thờ họ (còn gọi là nhà thờ tổ, từ đường) Là một ngôi nhà được con cháu và các thành viên trong gia tộc dành riêng để làm nơi thờ phụng tổ tiên, hay từng chi họ tính theo phụ hệ. Thường được xây dựng theo nhà 3 gian, hay 5 gian. Và thường sử dụng chất liệu Gỗ trong kiến trúc phần mái, cột trụ, vỉ, kèo, và nội thất bên trong. Hiện nay, cột gỗ hiên/vách của Nhà thờ thường được thay thế bằng Cột đá xanh nguyên khối, tự nhiên với các hoa văn trạm khắc tinh tế, sắc nét, ý nghĩa mang lại vẻ cổ kính, bề thế và bền vững mai sau cho nhà thờ.
Việc xây dựng nhà thờ tộc để làm nơi thờ cúng tổ tiên là việc làm vừa thể hiện tính nhân văn sâu sắc, vừa thể hiện truyền thống văn hóa, tôn giáo và bản sắc của dân tộc Việt Nam ta: “uống nước nhớ nguồn”, “cây có cội, nước có nguồn”,… Con cháu dù đi đâu nhưng vẫn luôn luôn tưởng nhớ về tổ tiên đã khai sáng, tạo lập ra dòng họ mình.
Hơn nữa, nhà thờ tộc còn là địa điểm để các con cháu, người thân trong họ ở khắp nơi cùng về lại để gặp gỡ, thắt chặt mối quan hệ thân thiết hoặc là họp bạc những chuyện quan trọng trong tộc.
Các mẫu kiến trúc nhà thờ họ cũng rất đa dạng,tùy vào diện tích và kinh tế của từng dòng họ, có mẫu thiết kế 1 tầng mái,có mẫu 2 tầng mái quy mô 3 gian hoặc 5 gian…
Mặc dù có những đặc điểm khác nhau tuy nhiên các mẫu thiết kế nhà thờ họ thường có 1 đặc điểm chung là sử dụng các sản phẩm chất liệu gỗ và đá kết hợp hài hòa với nhau tạo nên vẻ đẹp cổ kính cho ngôi từ đường của dòng tộc.
Cột đá hiên – Cột đồng trụ đá làm cột vách
Cột hiên làm nhà thờ
Trong khuôn viên nhà thờ họ ngày xưa cột gỗ được sử dụng chủ đạo để làm cột trống, nhưng do điều kiện thời tiết xung quanh ảnh hưởng đến chất lượng lâu dài nên ngày nay các gia đình dòng tộc luôn có xu hướng kết hợp giữa gỗ và đá để tạo nên sự đồng điệu trong kiến trúc tâm linh nhà thờ họ.
Cột đá được sử dụng làm cột hiên nhà thờ họ vì nó chịu ảnh hưởng điều kiện thời tiết mưa nắng. Có hai loại cột đá được sử dụng làm cột nhà thờ họ là cột đá vuông và cột đá tròn.
Cột đá vuông thường có đường kích từ 20 – 25( cm), cột đá tròn cũng có đường kích khoảng 20 – 25 (cm) tất cả đều được chạm khắc hoa văn tinh xảo và phổ biến nhất hiện nay.
Chân Cột đá kê cột gỗ nhà thờ họ
Bên trong nhà thờ họ do ít chịu ảnh hưởng của điều kiện thời tiết nên các cột nhà thờ họ thường được sử dụng là cột gỗ dưới chân được kê bởi các viên đá kê cột hay chân tảng đá vì đá chịu lực nén tốt hơn nữa có mang kiến trúc cổ xưa phù hợp với kiến trúc tâm linh.
Có hai loại chân cột đá thường sử dụng là chân cột vuông và chân cột tròn, chiều cao và chiều rộng thì tùy thuộc vào đường kíhh của cột gỗ
Đôi Cột đồng trụ đá 2 bên đầu hồi nhà thờ
Đôi cột đồng trụ hai bên đầu hồi nhà thờ thường được làm có đường kích lớn hơn cột hiên nhà, thông thường có đườn kích 45 cm trở lên, chiều cao tùy thuộc và chiều cao tổng thể của nhà thờ họ. đôi cột đồng trụ kết hợp với hai bức vách bằng đá tạo nên sự hài hòa trong khuôn viên nhà thờ họ.
Cổng đá nhà thờ họ, lan can đá, đá lát nền nhà thờ họ
Trong kiến trúc nhà thờ họ cổng tam quan đá hay cổng đá có vai trò rất quan trọng nó vừa mang giá trị tâm linh vừa thể hiện giá trị về kiến trúc tạo ra sự khác biệt của mỗi gia đình dòng tộc. không những thế nó còn có tác dụng che chắn cho ngôi nhà thờ khỏi tác động bên ngoài.
cổng tam quan có hai kiểu là tứ trụ và kiểu có mái hoặc cách tân hai bên bưc tranh. Kích thước cổng tùy thuộc vào diện tích không gian của nhà thờ họ hay từ đường.
Lan can, hàng rào đá: lan can có tác dụng che chắn tạo ra khuôn viên cho khu nhà thờ họ, ngoài ra nó còn kết hợp với cổng tam quan tạo nên một tổng thể hài hòa cho khu nhà thờ họ sự bình yên tĩnh lặng.
Đá lát nền thường sử dụng với mục đích trang trí tạo cảnh quan sạch đẹp cho ngôi nhà thờ họ. đá lát dùng lát sân, sàn nhà hoặc hè nhà thờ họ.
Chiếu rồng đá, rông đá, Bậc tam cấp nhà thờ họ
Rồng đá bậc tam cấp là một trong những sản phẩm được điêu khắc tỉ mỉ và tinh xảo thể hiện sự tôn nghiêm và lòng thành kính đối với linh vật tượng trưng cho sức mạnh của thần linh. Rồng đá bậc thềm thường được đặt ở hai bên bậc thềm lối vào của nhà thờ họ, nhà từ đường …thể hiện là chốn linh thiêng mang giá trị tâm linh.
Một số thông tin về loại hình Nhà thờ gỗ cổ truyền
Mái nhà cổ Việt Nam
Hoành là những dầm chính đỡ mái đặt nằm ngang theo chiều dài nhà, vuông góc có khung nhà.
Rui là những dầm phụ trung gian, đặt dọc theo chiều dốc mái (trực giao sở hữu hoành), gối lên hệ thống hoành.
Mè là các dầm phụ nhỏ, đặt trực giao với rui, đồng thời với hoành, gối lên hệ dui. khoảng cách thức giữa các mè là nhỏ nhất, vừa đủ để lợp ngói.
Với việc ứng dụng hệ thống kết cấu hoành – rui – mè, nhằm phân nhỏ nhịp của kết cấu đỡ mái tạo nên một hệ lưới vừa đủ để lát lớp gạch màm và lợp ngói bên trên.
Gạch màn là một loại gạch lá nem đơn bằng đất nung, với tác dụng đỡ ngói song song tạo độ phẳng cho mái, chống thấm dột và chống nóng. Trong các kiến trúc này thì phần gạch màn thường được sắp xếp đặt trực tiếp trên lớp mè.
Ngói mũi hài hay còn có tên gọi khác trong truyền thống là ngói ta hoặc ngói vẩy rồng, bằng đất nung, có khả năng chống thấm trực tiếp nước dột và chống nóng rất tốt, lợp trên lớp gạch màn và cũng có thể mang lớp đất sét kẹp giữa.
Hệ cột trong nhà thờ gỗ (gồm có cột trong, cột hiên và cột vách)
Trong đó Cột hiên và Cột vách của Nhà thờ thường được làm bằng đá xanh tự nhiên, nguyên khối. Trong bộ khung nhà kiến trúc cổ Việt Nam nói riêng hay nhà thờ gỗ nói riêng, cột là bộ phận chính có tác dụng chịu lực nén, hầu hết đều được đặt trên những đế cột bằng đá mà không có bất kỳ mối kết liên nào giữa phần thân cột và phần đế.
Công trình kiên cố được là hoàn toàn dựa vào sức nặng, sức đè nén của nó. Thường thấy các kiến trúc nhà gỗ sẽ được sở hữu 3 chiếc cột chính
Cột chiếc: cột chính của nhà đặt ở hai đầu nhịp chính
Cột quân hay cột con: cột phụ nằm ở đầu nhịp phụ 2 bên nhịp chính;
Cột hiên: được bố trí nằm ở phần hiên nhà, phía trước.
Xà trong nhà thờ gỗ
Xà là những giằng ngang chịu kéo, kết liên những cột với nhau, gồm mang các mẫu xà nằm trong khung và các chiếc xà nằm ngoài khuông vuông góc với khung. Xà nằm trong khung, thường đặt ở cao độ đỉnh những cột quân để kết liên được cả cột dòng và cột quân, gồm:
Xà thượng liên kết đỉnh những cột mẫu; xà này cùng lúc sở hữu chiều dài của nhà.
Xà hạ hay xà đại, liên kết các cột chiếc tại cao độ đỉnh cột quân, gần sát vị trí liên kết xà lòng, xà nách vào cột cái. Xà này cũng chạy cùng lúc có chiều dài của nhà.
Xà tử thượng (xà trên của cột con): liên kết các cột quân của những khuông ở bên trên.
Xà tử hạ (xà dưới của cột con): liên kết các cột quân của những khung ở bên dưới, tại độ cao ngay trên hệ cửa bức bàn.
Xà ngưỡng trong kiến trúc nhà thờ gỗ nối các cột quân đặt tại vị trí ngưỡng cửa. Xà này có tác dụng đỡ hệ thống cửa bức bàn trong tổng thể căn nhà.
Xà hiên kiên kết những cột hiên của các sườn.
Thượng lương, còn có tên gọi khác đó là là đòn dông hay xà nóc và được đặt trên đỉnh mái.
Bẩy- Kẻ của nhà thờ họ/nhà thờ tổ, từ đường hay Đình, Chùa
Bẩy hay bẩy hậu hoặc bẩy hiên: là dầm nằm trong khung kết liên vào cột quân phía sau nhà, đỡ phần mái vẩy phía sau. Đối với kiến trúc nhà gỗ cổ truyền thì tiền kẻ, hậu bẩy.
Đối với những công trình công cộng như đình làng, thường bốn mặt xung quanh đều với hiên thoáng không với cột hiên, nên thường sử dụng bẩy hiên. Kẻ là những dầm đơn đặt theo phương chéo của mái nhà, gác lên những cột bằng liên kết mộng, thường mang các loại kẻ sau:
Kẻ ngồi là kẻ gác trong khoảng cột mẫu sang cột quân, trong khung;
Kẻ hiên là kẻ gác trong khoảng cột quân sang cột hiên, trong khung. 1 phần kẻ hiên được kéo dài đâm xuyên qua cột hiên để đỡ phần chân mái.
Bẩy kẻ ngoài thuộc tính chịu lực nó còn là vị trí ưa thích của những nghệ nhân điêu khắc xưa. Nội dung điêu khắc hình ảnh theo linh tính, đời sống, văn hóa tùy theo loại thể những dự án từ nhà ở tới nhà thờ gỗ hay đình.
Xây Mộ đá Xanh rêu đẹp phong cách Cổ điển Châu Âu cho mộ Ông – Bà
Kết cấu khác trong kết cấu nhà gỗ cổ truyền – nhà thờ họ
Con rường được hiểu là các đoạn gối đỡ mái dạng dầm gỗ hộp để đỡ hoành mái, sắp xếp chồng lên nhau. Chiều dài của chúng thu ngắn dần cân theo chiều vát của mái, càng những con rường bên trên càng ngắn. Ngoài ra vì nóc các con rường thiết kế nằm chồng lên câu đầu.
Con lợn có tên gọi khác là rường bụng lợn: là con rường vị trí trên cùng, gối lên con rường bên dưới qua 2 đoạn cột ngắn gọi là trụ trốn, và làm cho nhiệm vụ đỡ xà nóc (thượng lương). Bên dưới vị trí của rường bụng lợn (giữa hai trụ trốn) là thiết kế ván lá đề thường để điêu khắc chạm trổ với mục đích trang trí. Con lợn trong lối kiến trúc nhà gỗ còn có thể được thay bằng giá chiêng.
Rường cụt là cái rường nằm ở vì nách (giữa cột chiếc và cột quân), chúng đặt chồng lên xà nách, chúng đỡ hoành và vẫn thu ngắn dần chiều dài khi lên cao xoải theo độ dốc mái.
- Cửa bức bàn
- Con tiện
- Dạ tàu
- Đầu đao
Trên đây là toàn bộ những nội dung liên quan đến Kiến trúc Nhà thờ gỗ/nhà thờ tổ, Từ đường, hay kiến trúc Đình, Chùa. Và một số hạng mục ĐÁ MỸ NGHỆ cao cấp mà thường được sử dụng trong kiến trúc xây dựng Nhà thờ tại Việt Nam hiện nay của ĐÁ MỸ NGHỆ ANH QUÂN NINH BÌNH. Mọi chi tiết, tư vấn, xây dựng, thiết kế, lắp đặt các hạng mục Quý khách vui lòng liên hệ với chúng tôi:
Hotline/Zalo: 0915.895.699
Địa chỉ: Làng nghề Đá mỹ nghệ Ninh Vân, Hoa Lư, Ninh Bình
Rất hân hạnh và phục vụ Quý khách hàng!
